Zwemproblemen bij je kind

“Zwemles duurt al zo lang… hij wil zo graag, maar hij krijgt de slag niet te pakken en door het gat duiken lukt gewoon niet. Het blijft een strijd.” Zo verwoordde een moeder de zwemproblemen van haar zoon op de vragenlijst die zij invulde voor de intake van haar zoon voor het traject “Van Top tot Teen” psychomotorische kindercoaching. Elke keer als ik zo’n antwoord lees, raakt dat me.

Ik herkende het meteen. Niet alleen uit mijn praktijk, maar ook als moeder. Je zit daar op dat zwembadbankje. Week in, week uit. Je kind doet z’n uiterste best, hij wil zó graag zijn zwemdiploma halen. Hij lacht, hij springt erin, hij zwemt met die plank als een vis in het water. Maar zodra hij het zonder plank moet doen of onder water moet duiken, gaat het mis. Het lichaam lijkt gewoon niet mee te willen werken.

Herken je deze zwemproblemen bij je kind?

Je kind lukt het maar niet om goed te drijven.
Zwemmen met een plank gaat goed, maar zodra armen en benen samen moeten werken, raakt hij of zij in de war.
Door het gat zwemmen blijft lastig.
Duiken blijft lastig, zelfs na talloze pogingen.
Ondanks eindeloze inzet en motivatie, blijft de vooruitgang uit of minimaal.

En ondertussen groeit de frustratie. Bij je kind, bij jou – en soms ook bij de zwemjuf of meester. Want hoe kan het dat het gewoon niet lukt?

Wat veel mensen niet weten – en wat vaak over het hoofd wordt gezien in de zwemles – is dat er iets heel anders aan de hand kan zijn: niet-geïntegreerde primaire reflexen.

Moeite met zwemles? Ontdek de rol van primaire reflexen bij kinderen

Primaire reflexen zijn automatische, aangeboren bewegingen die zich ontwikkelen in de baarmoeder en in de eerste levensmaanden. Denk aan de zuigreflex, grijpreflex, of het schrikreflex. Deze reflexen helpen bij overleven en bij de vroege ontwikkeling van het zenuwstelsel.

Maar… deze reflexen horen in de loop van de tijd geïntegreerd te worden, zodat ze plaatsmaken voor bewuste, gecontroleerde bewegingen. Gebeurt dat niet goed, dan blijven ze actief – als een soort automatische piloot die af en toe zomaar het stuur overneemt.

En dat zie je terug. Ook in het zwembad.

De Tonische Labyrint Reflex (TLR)kan zorgen voor moeite met hoofdbewegingen en balans. Essentieel bij drijven en ademhalen.
De Asymmetrische Tonische Nekreflex (ATNR)kan de coördinatie tussen armen en benen verstoren – niet handig bij schoolslag of borstcrawl.
De Spinale Galant Reflexkan ervoor zorgen dat een kind niet stil kan liggen of steeds wiebelt, wat ontspannen zwemmen lastig maakt.

“Maar hij doet zo zijn best…”

Precies. Dat is het wrange. Deze kinderen doen echt alles wat ze kunnen. Maar het is alsof hun lichaam ze telkens in de steek laat. Alsof er een intern systeem aan het stuur zit dat tegenwerkt. En dat maakt het zó frustrerend – voor het kind, voor ouders, voor iedereen die wil dat het lukt

Hoe reflexintegratie de zwemontwikkeling van je kind kan veranderen.

In mijn praktijk werk ik met reflexintegratie om deze primaire reflexen alsnog te helpen integreren. Door middel van eenvoudige, speelse oefeningen ondersteunen we het zenuwstelsel om meer controle te krijgen over het lichaam, waardoor de zwemproblemen verminderen of verdwijnen.

Kinderen ervaren hierdoor:

Meer balans en coördinatie
Betere lichaamscontrole bij zwemmen, fietsen, rennen
Meer rust in hun lijf – ook in de klas
Verbeterde concentratie en leerprestaties
En bovenal: meer zelfvertrouwen en plezier

Soms, als ik met kinderen werk in mijn praktijk, komt er ineens een diepere laag naar voren. Een laag die verder teruggaat dan peutertijd of basisschool – naar het allereerste begin: de geboorte.

Geboorte en de impact op de motorische ontwikkeling (en zwemproblemen)

Ons lichaam onthoudt meer dan we denken. De manier waarop we geboren worden, de eerste momenten van ons leven, kunnen een stille indruk achterlaten. Een soort blauwdruk die meespeelt in hoe we ons ontwikkelen. Sommige kinderen dragen nog de spanning met zich mee van een moeizame start, zonder dat we dat op het eerste gezicht zien.

Zo werkte ik laatst met een jongen die al lang worstelde met zwemles. In de intake kwam naar voren dat zijn geboorte zwaar was. Hij had het benauwd, het duurde lang en het werd op een gegeven moment dringend: hij moest geboren worden. Zijn lijf had gevochten, al in die allereerste uren.

Als je dan ziet hoe hij nu, jaren later, zo gespannen wordt van ‘door het gat zwemmen’ of het moment waarop zijn hoofd onder water moet, dan valt er iets op z’n plek. Alsof zijn lijf zich herinnert: hier was het spannend, hier moest ik overleven.

Als je je dat inzicht krijgt, dan heb je (als ouder) meer begrip als je merkt, dat het zwemmen even niet lukt.

Hulp bij Zwemproblemen, leren én meer

Als psychomotorisch kindercoach en reflexbehandelaar in Waddinxveen focus ik op de fundamenten van ontwikkeling. Of het nu gaat om de motoriek voor zwemles, concentratieproblemen op school, of gewoon een kind dat meer rust nodig heeft: ik bied een aanpak die werkt vanuit spel, beweging en reflexintegratie.